Canik Dağları'nın yükseklerinden doğup, Güneybatı-Kuzeydoğu doğrultusunda akıp, Samsun merkezinin doğusundan Karadeniz'e dökülen, uzunluğu 67,88 km, yükselti farkı 1300 m, ortalama akımı 5,28 m3/sn olan, ilimize ait bir akarsuyumuz var: Mert Irmağı.
İlkadım ve Canik İlçelerimizin sınırlarını oluşturur ve bu ilçelerin arasında yer alır.
Yaşları müsait olanlarımız çok iyi hatırlarlar; 1990'lı yıllara kadar Mert Irmağı tertemiz ve berrak akardı, gerek ağ ile gerekse de olta ile balık avlanırdı ve etrafında da piknik yapılırdı. Yapılırdı diyoruz, çünkü bu güzellikler ve hoşluklar mazide bir anı olarak kaldı maalesef.
Plansız ve koordinesiz bir şekilde kırsaldan kente göçün hızlanması ile kaçak yapılaşmaların artmasına bağlı olarak artan nüfusumuz sonrasında Mert Irmağı kirlenmiş, kullanılamaz hâle gelmiştir. Hatta zaman zaman oluşan kokudan dolayı şehir de nefes alamamaktadır.
Mert Irmağı insan canına da mal olmaktadır. Gerek DSİ'den sorumlu Bakanlığın gerekse de Canik, İlkadım ve Büyükşehir Belediyelerinin gerekli ve elzem tedbirleri almaması nedeniyle, 4 Temmuz 2012 günü gece yarısında başlayan yağmur sonrasında Mert Irmağı'nın su seviyesi 15 metreye kadar yükselmiş, ırmağı besleyen diğer küçük derelerin de etkisiyle büyük bir doğal afet meydana gelmişti. Aşırı yağış ırmağı taşırarak büyük maddi hasara ve can kayıplarına neden olmuştu. Bu tarihte yaşanan selde Kuzey Yıldızı TOKİ konutlarında yaşayan 4'ü çocuk olmak üzere toplam 5 kişi hayatını kaybetmişti.
Gülsan Sanayi Sitesi'nin taşınması, eski stadın yerine yapılan Millet Bahçesi, Canik Kentsel Dönüşüm projeleri ile birlikte, Mert Irmağı ve çevresi biraz daha önem kazanmaya başlamıştır. Durum böyleyken şehrimizin vitrini ve aynası olmaya namzet projelerin yer alacağı Mert Irmağı'nın bu hâli, vitrin ve aynalığa gölge düşürecek gibi.
Mert Irmağı'nda yapılması gerekenler; çok kapsamlı bir şekilde dip ve çevre temizliğinin yapılarak ıslah edilmesi, kaçak yollarla verilen kanalizasyon bağlantılarının iptal edilmesi, ırmağa bağlanan dere ve çayların ıslahı ile Çoraklık Kümesi-Demirci Mahallesi köprüsünden başlayarak denize kadar olan 12 km'lik hattı rekreasyon alanı ilan etmektir.
Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Mustafa Demir kusura bakmasın da Mert Irmağı'nda oluşan koku, kurulması düşünülen İleri Biyolojik Koku Giderim Ünitesi ile giderilecek bir koku değildir.
Yukardaki görüntü, Samsun Büyük Şehir Belediyesinin planladığı mert ırmağı ıslahı sonrasımda görebileceğimiz bir görüntü değil. Eskişehir porsuk çayı..!
Samsun neden yapmasın?
Samsunlu neden yaşamasın?