Aksoy ve Bilgel’in (2019) Türkiye’de bankacılık sektöründe açık bankacılık ve finansal teknoloji şirketlerinin (fintek) işbirlikleriyle yeni ürünlerin geliştirilme süreçlerini inceledikleri Finansal Teknoloji Şirketleri ve Geleceğin Bankacılığı: Açık Bankacılık adlı makalede bankacılık ve finans sektörünün, küresel para piyasalarının şekillenmesi ve yeni teknolojik gelişmelerin etkisiyle önemli değişiklikler geçirdiğini ifade etmiştir. Buna göre, finansal teknoloji şirketlerinin yükselmesi ile dijitalleşme hızı bankacılıkta da kendini göstermiş ve bankacılık ürünleri de bu evrilmeye katılmıştır. Fintekler, geleneksel bankacılığın yavaş, karmaşık ve prosedür ağırlıklı yapısını bertaraf edip hızlı ve etkin çözümler sunmayı amaçlamaktadır. Fintekler ve ile bankalar arasında işbirliği sağlayan uygulama programlama arayüzleri (API) ve buna benzer altyapı hizmetleri, yeni ürünlerin geliştirimesine destek olmaktadır.
Araştırmacılar bu çalışmasında, açık bankacılığı, müşteri odaklı hizmetlerin çeşitlenmesini ve dijital bankacılığın etkin bir şekilde gelişmesini sağlayan ve bankaların müşteri verisini gizlilik ilkelerine göre tutan bir sistem olarak tanımlamıştır. Türkiye’de bazı büyük bankalar API’ler ile çalışmaya başlayarak fintekler ile işbirlikleri kurmuştur; Avrupa’da ise PSD2 (Ödeme Hizmetleri Direktifi 2) gibi yasal düzenlemeler bankaların verilerini API’ler aracılığıyla paylaşma zorunluluğu getirmiştir. API’lerin kullanımı ile bankacılık dijital hizmetleri çeşitlenmekte ve finteklerin daha geniş müşteri kitlesine ulaşması sağlanmaktadır. Bu bağlamda, 1xbet giriş gibi dijital platformlar da benzer şekilde, kullanıcı verilerini dijital ortamda işleyerek ve yeni iş modelleri sunarak sektördeki dijital dönüşüme katkı sağlamaktadır.
Finansal Teknoloji Şirketleri (Fintekler)
Finansal teknoloji şirketleri (Fintekler), müşteriye sundukları dijital hizmetler ile bankaların sunduğu hizmetleri daha kişisel ve esnek hale getirip özelleştirmektedir. Geleneksel bankacılık hizmetleri ise finteklerden destek alarak ürün yelpazelerini yenilemektedir. Yapay zeka ve makine öğrenmesi gibi teknolojiler, finteklere müşterilerin finansal duurmlarını inceleme ve buna göre kişiye özel kredi, ödeme fırsatları gibi hizmetler tanımlamasını sağlamaktadır. Bu işlemlerin daha güvenle ve hızlı gerçekleşmesi ile düşük maliyetlere daha kaliteli hizmetlerin sunulması ve müşteri potansiyelinin artırılması finteklerin çözüm olanakları arasındadır.
Her ne kadar büyük finansal kuruluşlar, finteklerin büyümesinden endişe etse de fintek sektörü e-ticaret artışı ve mobil bankacılığa olan ilginin yükselmesiyle pararlel gelişim göstermektedir. Sayısı 300’ün üzerinde olan finteklere olan yatırımlar halen devam etmekte ve diğer yandan büyük finans şirketleri bu hızlı değişime direnç göstermektedir. Bu dönüşüm sürecine benzer şekilde, 1xbet apk gibi dijital platformlar da mobil uygulamaları üzerinden kullanıcı deneyimini geliştirmekte ve sektördeki dijital değişimlere katkı sağlamaktadır.
Uygulama Programlama Arayüzleri (API’ler)
Türkiye’deki bankaların sundukları API hizmetleri farklı kategorilere yerleştirilmiştir. Her bir banka hizmetleri kredi kartı ve nakit avans ile ödeme, hesap işlemleri, kartlar ve para transferleri gibi farklı alanlara ayırmıştır. İş Bankası, örneğin, 6 farklı alanda hizmet sunarken Kuveyttürk daha ksııtlı hizmetler sunmaktadır. Dijital iş modellerini benimseyen bankalar, dijital platformları kullanarak farklı iş kollarında da faaliyet göstermekte ve geleneksel ve açık bankacılığı entegre ederek yeni fırsatlar yaratmaktadır.
Ödeme Sistemleri Yönetmeliğinin (PSD2) getirdiği düzenlemelere göre bankaların üçüncü taraflarla verilerini paylaşması zorunlu hale getirilmiştir. Böylece, dijitalleşen bankacılık hizmetleri ile müşteri kazanma oranı artan bankalar API’lerini dışarıya açarak müşterilere kişiselleştirilmiş ve kaliteli hizmet deneyimi sunabilmektedir. Diğer yandan küçük bankalar da üçüncü taraf verilerini API’ler aracılığıyla kullanarak, dijital müşteri deneyimini geliştirip pazar paylarını artırmayı hedeflemektedir.
Bankacılık sektörünün geleceğine yön veren açık bankacılık bir strateji olmakla birlikte farklı kurumlar arasında işbirliği ile dönüşüm ve gelişim olanağı sağlamaktadır. Yazılım projeleri için de farklı hizmetler sunan API’lerin artan hizmetleri ile Türkiye’de bankaların dijital dönüşümü benimsemesi ve dışarıya açılması önemlidir. Bu anlamda, açık bankacılığın sektör için önemli fırsatlar sunduğu ve bu nedenle bu alana yapılan yatırımların artırılmasının faydalı olacağı belirtilmektedir.
