Fındık Kozalak Akarında Mücadele Zamanı

Fındık kozalak akarları sadece fındık çeşitleri üzerinde beslenirler ve iki değişik formu bulunmaktadır. Gal oluşturan formu sadece generatif tomurcuklar üzerinde beslenerek kozalak oluşturmakta ve böylece verim kaybına neden olmaktadır. Diğer formu ise fındığın hem generatif hem de vejetatif kısımlarında beslenerek meyvelerin ve tomurcukların dökülmesine deformasyonlu bitki organlarının oluşmasına neden olmakta, verimi olumsuz yönde etkilemektedir. Ayrıca her iki türün de beslenmesi sonucunda dişi ve erkek çiçekler, tomurcuklar, kozalaklar dökülerek kuru sürgünlerin oluşmasına neden olurlar.

Fındık kozalak akarlarının birçok doğal düşmanı bulunmaktadır ve bunlardan (Verticillium lecanii) bazıları fındık kozalak akarları üzerinde yüksek etki gösterebilmektedir. Öncelikle çevrenin ve faydalıların gözetildiği Entegre Mücadele Prensipleri doğrultusunda mücadele faaliyetleri sürdürülmeli, kimyasal mücadele en son çare olarak düşünülmelidir.

Zararlıya karşı mekanik ve kimyasal mücadele uygulanmaktadır. Mekanik mücadele kozalak akarlarına karşı etkili bir yöntemdir. Kışın yapraksız dönemde kozalaklar toplanıp, bahçe içinde bir yere toplu olarak bırakılmalıdır. Sürekli mekanik mücadele yapılan bahçelerde kimyasal mücadeleye gerek duyulmaz.

Mekanik mücadele yapılmayan bahçelerde kimyasal mücadeleye karar vermek için bir ön sayım yapılmalıdır. Bu amaçla 1-10 da büyüklükteki bahçelerde 10 ocak, 11-30 da büyüklükteki bahçelerde 20 ocak ve 30 da' dan büyük olan bahçelerde de 30 ocak tesadüfi olarak işaretlenir. İşaretli her ocağın birer dalındaki kozalaklar sayılarak kaydedilir. Bulunan rakamlardan yararlanarak, bir daldaki ortalama kozalak sayısı hesaplanır. Bir dalda ortalama 5 kozalak varsa kimyasal mücadelenin yapılması gerekir. En uygun kimyasal mücadele zamanı; akarların göçünün yoğun olduğu nisan sonunda bir haftalık süredir. Bu dönemde uç sürgünler 4-4,5 yapraklı, yeni tomurcuklar toplu iğne başının yarısı büyüklükte ve yeni gelişen meyveler mercimek büyüklüğüne geldiği dönemdir. Fenoloji takibi yapılarak bu dönem belirlenmeli ve ilaçlamalar bir hafta içinde bitirilmelidir.

Kimyasal mücadelede Bakanlığımız tarafından tavsiye edilen bitki koruma ürünleri kullanılmalıdır. İlaçlama sabah erken saatlerde ya da akşamüzeri iyi bir kaplama sağlayacak şekilde yapılmalı, ilaçlama esnasında maske, eldiven vb. tüm koruyucu tedbirler alınmalıdır. Öğle saatlerinde ilaçlama yapılmasından kaçınılmalıdır.

Samsun İl Tarım ve Orman Müdür Vekili Bekir Karaosmanoğlu konu ile ilgili yaptığı açıklamada; çiftçilerin fındık bahçelerinin ana zararlılarından olan fındık kozalak akarına bağlı verim kaybı yaşamamaları için fındık bahçelerini kontrol etmelerinin, zararlıya karşı, zamanında ve ruhsatlı ilaçlarla mücadele yapmalarının yararlarına olacağını belirtmiştir. İl Müdür Vekili Karaosmanoğlu ayrıca fındık bahçelerinde şu ana kadar yapılan survey ve gözlemlerde ; özellikle Tombul ve Palaz çeşitlerinin gerek tozlayıcı olarak gerekse karışık çeşit olarak yer aldığı bahçelerde fındık kozalak akarının daha yoğun görüldüğü, iklim değişikliğine bağlı olarak zararlının sürgün tomurcuklarına göçünün titizlikle takip edilerek mücadele zamanının üreticilere duyurulmasının önemli olduğunu vurgulamıştır. Böylece zamanında ve tekniğine uygun bir mücadele ile söz konusu zararlının bir sonraki yılda sebep olabileceği ürün kaybının da önüne geçilebileceğini ifade etmiş ve. üreticilerin zararlı ile mücadelede kritik dönemleri kaçırmamalarını önemle vurgulamıştır.